In 2018 zijn wij gestart met de nieuwe manier van werken. Hierbij hebben wij dit jaar anders gewerkt dan voorgaande jaren, namelijk:

• Het aantal sociale wijkteams is teruggebracht van 12 tot 6;
• Naast de 6 sociale wijkteams is er een wijkteam+ ingericht voor complexe casussen waar een directe interventie nodig is, voor casussen waarbij specialistische kennis vereist is en casussen waar sprake is van een direct veiligheidsrisico;
• De regisseursrol van de wijkteamleden is duidelijker neergezet en de rol van wijkteamleden als verbinder met verwijzers en scholen is geconcretiseerd. Wij zijn blijven werken vanuit het uitgangspunt 1Gezin1Plan1Regisseur. In
• Om vroegtijdig te kunnen signaleren en optimaler gebruik te kunnen maken van voorliggende en algemene voorzieningen, zijn aan het onderwijs en de huisartsen vaste wijkteamleden gekoppeld. Deze afspraken zijn ook met andere rechtstreekse verwijzers gemaakt zoals de jeugdartsen en Bureau Jeugdzorg Limburg en de William Schrikker groep;
• We zijn gestopt met de uitvoeringsteams individuele ondersteuning en jeugd (gezinscoaches);

Zorg- en Veiligheidshuis (ZVH)
In 2017 is het ZVH gestart met het  gebiedsgericht werken, in 2018 is dit verder vormgegeven door fysiek aan te sluiten bij de lokale overlegstructuren. De door het ZVH georganiseerde  conferentie over nazorg ex-gedetineerden  werd goed bezocht en gaf ook voldoende aanknopingspunten om met deze doelgroep verder aan de slag te gaan. Er is een expertteam van start gegaan dat de gecertificeerde instelling ondersteunt bij vastgelopen complexe jeugd casussen om te komen tot een maatwerkaanpak.  Ook de werkwijze van de beschermtafel  is verder doorontwikkeld. Inmiddels lukt het om bij alle casussen ook de ouders en de kinderen aan tafel te krijgen. Tenslotte is er veel energie gestoken in het ordenen van de interne processen waardoor het meer uniformiteit in het werken is ontstaan.

Inkoop maatwerkvoorzieningen 2017  en 2018  
In 2018 is voor het eerste jaar gewerkt met contractafspraken met zorgaanbieders op basis van de methodiek van het prestatiedenken. Deze methodiek is bij de volgende thema’s toegepast:

• Algemeen Maatschappelijk Werk;
• Begeleiding Individueel (Wmo);
• Maatwerkdiensten Jeugd (lokaal);
• Beschermd Wonen en Beschermd Thuis.

We hebben de nieuwe samenwerking met zorgaanbieders vorm gegeven met behulp van het relatiemanagement. In gesprekken met aanbieders hebben we de voortgang van de contractafspraken gevolgd, zoals de prognose van de aanbieder en inhoudelijke ontwikkelingen. Tevens hebben we met aanbieders aanzetten gemaakt van prestatie-indicatoren om de prestaties te monitoren. Voor het jaar 2019 zijn de contracten op de genoemde onderdelen verlengd. Aanvullend hierop zijn bij de aanbieders kansendossiers opgevraagd. Hierin hebben zij projecten aangedragen die een versnelling betekenen in het behalen van de door de gemeente Venlo geformuleerde doelen. Deze projecten worden in 2019 uitgevoerd.

Begeleiding Individueel
Door die we gedaan hebben in 2018 in relatiegesprekken en themassessies met aanbieders zien we dat  aanbieders beter de samenwerking aangaan. Daarbij zijn vele aanbieders ook uitdrukkelijk de verbinding met het voorliggend veld/maatschappelijk werkpartners gaan maken. Dit alles resulteert in aanzienlijk minder maatwerkvoorzieningen BGI in  2018,  en ook lagere kosten. Met name de lichtere ondersteuningsvragen vinden meer plek in de wijk bij maatschappelijk werkpartners en voorliggend veld, in plaats van maatwerk begeleiding.  Ook relatie tussen wijkteams en aanbieders is verbeterd, waardoor cliënten beter het passende aanbod krijgen en hetgeen leidt tot efficiency.
We zien uitdrukkelijk partijen die in de samenwerking naar nieuwe vormen van ondersteuning kijken, collectief en laagdrempelig. Dit moet verdere uitwerking krijgen in 2019 (kansendossiers).

Maatwerkvoorzieningen dagbesteding
Door strakke sturing vanuit de Toegang is in 2018 het totale aantal indicaties voor maatwerkvoorzieningen dagbesteding licht gedaald. Binnen dit totaal is het aantal Indicaties midden en zwaar licht toegenomen. Dit komt overeen met de door de sociale wijkteams geconstateerde toename van de zwaarte van de problematiek.  Vanuit de sociale wijkteams zijn meer hulpvragers naar de Open Inloop, de algemene voorziening voor dagbesteding in de wijk, verwezen.

Hulpmiddelen
Voor de maatwerkvoorziening Wmo-hulpmiddelen heeft Venlo samen met de regiogemeenten en de gemeente Leudal een raamovereenkomst met één leverancier. Deze leverancier verstrekt nieuwe en herverstrekt gebruikte hulpmiddelen, verleent 24 uurs service en zorgt voor het onderhoud van de hulpmiddelen. In 2018 heeft verdere optimalisering van afspraken en processen plaatsgevonden, waarbij het belang van de klant voorop staat. Onder andere zijn pasmiddagen bij de leverancier ingevoerd, waardoor klanten sneller het juiste hulpmiddel in gebruik kunnen nemen.
In 2018 hebben de strengere toetsing en het verplicht consulteren van wijkteamleden met een ergotherapeutische achtergrond vóór het indiceren van (complexe) hulpmiddelen geleid tot een afname van het aantal verstrekte Wmo-hulpmiddelen.
Huishoudelijke hulp
Voor de maatwerkvoorziening huishoudelijke hulp heeft Venlo samen met de regiogemeenten een raamovereenkomst. Op grond van deze raamovereenkomst verlenen sinds 2017 negen aanbieders huishoudelijke hulp in onze gemeente.

Onderzoek mogelijkheden kostenbesparing door algemene voorziening
In 2018 heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de mogelijkheden tot kosten besparing door voor inwoners met een lichte ondersteuningsvraag huishoudelijke hulp een zgn. algemene voorziening in te richten, dus toegankelijk zonder voorafgaand keukentafelgesprek, met een vaste bijdrage per uur van bijvoorbeeld € 10,-.
Conclusies van dit onderzoek waren:

• Er is geen meeropbrengst te verwachten van eigen bijdragen omdat geregeld moet worden dat de voorziening voor mensen met lage inkomens (het merendeel van de cliënten) betaalbaar moet blijven. Bovendien was in het Regeerakkoord aangekondigd dat er een voor iedereen gelijk abonnementstarief voor de Wmo zou worden ingevoerd. Dit laatste is met ingang van 2019 inmiddels gebeurd.
• Het gemiddeld aantal uren huishoudelijke hulp per cliënt op jaarbasis was in Venlo in 2016 en 2017 iets lager dan het gemiddeld aan tal uren in gemeenten met een algemene voorziening;
• Het aantal cliënten huishoudelijke hulp per 1.000 inwoners is vergeleken met de regio, met de provincie en met de beperkte landelijke cijfers die voorhanden waren. In alle gevallen was het aantal in Venlo hoger, ondanks de dalende tendens (die is er ook landelijk gezien). Voor een deel is dit ter verklaren uit de leeftijdsopbouw en sociaal-economische factoren, voor een deel ook uit de toetsing in de toegang.

Op basis van deze  conclusies  is besloten om geen algemene voorziening in te richten, maar om met name nieuwe aanvragen strenger te toetsen aan de landelijk vastgestelde richtlijnen, om daarmee geleidelijk het aantal cliënten huishoudelijke hulp te laten dalen naar het niveau en daarmee ook kosten te besparen, uitgaande van gelijkblijvende tarieven.

Nieuwe cao en gevolgen voor tarieven

In 2018 is een nieuwe cao voor de huishoudelijke hulpen van kracht geworden, op grond waarvan alle hulpen in een hogere loonschaal zijn geplaatst en jaarlijks in een hogere loontrede komen, totdat ze het maximum van de hogere schaal hebben bereikt. Als gevolg daarvan stijgt het inkooptarief t/m jaarlijks bovengemiddeld, ook in de komende jaren. In 2018 is het tarief gestegen van € 23,21 eind 2017 naar € 25,00 per uur; voor 2019 is het tarief vastgesteld op € 27,37 per uur.
Aantal cliënten en uren gedaald, kosten toch gestegen als gevolg van tariefstijging
Sinds begin 2018  is strenger getoetst  door de sociale wijkteams. Dit heeft ertoe geleid, dat zowel het aantal cliënten als het aantal uren huishoudelijk hulp is gedaald. Vanwege de bovengemiddelde tariefstijging zijn de kosten voor huishoudelijke hulp ten opzichte van 2017 desondanks gestegen. De gemeente ontvangt wel compensatie van het rijk voor stijgende (loon-)kosten.
Logeren/ kortdurend verblijf als respijtzorg
De functie kortdurend verblijf, ook wel logeren genoemd, is een vorm van respijtzorg. Kortdurend verblijf maakt het voor kwetsbare inwoners mogelijk om tijdelijk te verblijven in een zorginstelling: gedurende een vaste dag in de week, bepaalde weekenden of een aaneengesloten periode in de vakantie. De zorg wordt vanuit de Wmo met name ingezet om mantelzorgers rust te geven, zodat zij de zorg voor hun naasten kunnen voortzetten, maar ook vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz) en de Zorgverzekeringswet (Zvw) zijn er tijdelijke bedden.
In 2018 is in samenwerking met het Zorgkantoor, de Zorgverzekeraar en collega gemeenten in Noord-Limburg verder gewerkt aan de komst van de app ZorgBedWijzer. Deze app moet ervoor zorgen, dat inwoners op een eenvoudige manier naar een passende plek worden doorverwezen. In een latere fase wordt bekeken, wie de zorg financiert. Hiermee ontvangen inwoners snel passende zorg en kunnen behandelaars (huisartsen, verpleegkundigen) in één oogopslag zien, waar ruimte is om inwoners tijdelijk op te vangen. Dit voorkomt dus ook onnodige bureaucratie in de zorg. Implementatie van de app staat gepland voor uiterlijk medio 2019.

Toezicht en handhaving in de Wmo en de Jeugdwet
Vanaf 2016 is de functie toezichthouder kwaliteit  Wmo door de Noord-Limburgse gemeenten  gezamenlijk ingevuld.Op basis van een tussenevaluatie van de toekomstige functiebehoefte hebben de regiogemeenten Noord-Limburg begin 2018 een nieuw convenant afgesloten voor de invulling van de functie toezichthouder Wmo.  Daarbij is tevens besloten dat Venlo zorgdraagt voor deze functie (voorheen was dit de gemeente Bergen) en is een toekomstig (aangepast) functieprofiel gemaakt.  In de praktijk bleek werving van een passende functionaris moeilijk. Dit betekent dat in 2018 het accent heeft gelegen op afhandeling van formele meldingen van calamiteiten/incidenten (2 in totaal).
Sinds het najaar 2018 is de functie beperkt ingevuld. Deze functionaris heeft zich enerzijds gericht op de doorontwikkeling van de taken in relatie ook  tot de invulling van sociale recherche (zie hierna) en anderzijds aanvang gemaakt met het oppakken van signalen door uitvoering van  risico-gestuurde onderzoeken. Deze onderzoeken hebben nog een doorloop in 2019.
Het accent  heeft in de eerste jaren na de decentralisatie in het hele land vooral gelegen op toezicht op de kwaliteit van zorg. Als gevolg van toenemende signalen in het land van mogelijk(e) misbruik en fraude is er vanaf 2017 toenemend aandacht voor de rechtmatige verstrekking van voorzieningen. Zo ook in onze gemeente en in de regio.
In 2018 heeft een regionale werkgroep zich hier mee bezig gehouden. Dit heeft geleid tot:

• uitbreiding van de taken van de sociale recherche (vooralsnog tijdelijk (tot 1 juli 2020) met toezicht en handhaving op grond van de Wmo en de Jeugdwet
• tot het vaststellen van een gelijkluidend beleidsplan handhaving Wmo en Jeugdwet in alle Noord-Limburgse gemeenten
• aansluiting bij het landelijke Informatieknooppunt Zorgfraude.

Voor de regionale uitvoering wordt 1 fte gezamenlijk bekostigd door de Noord-Limburgse gemeenten, voor de uitvoering specifiek voor Venlo wordt nog 1 fte ingezet. Gebleken is dat het toezicht op rechtmatigheid in de Wmo en de Jeugdwet complexer en meer omvattend is dan het toezicht op rechtmatigheid in de Participatiewet. Er kunnen meer partijen betrokken zijn bij misbruik en fraude en de impact van geconstateerde misbruik en fraude kan veel groter zijn. Toezicht op kwaliteit en toezicht op rechtmatigheid zijn nauw met elkaar verweven en worden dan ook in afstemming met elkaar  verder doorontwikkeld. Het jaar  2019 zal met name nodig zijn om preventie van misbruik en fraude en het toezicht rechtmatigheid goed in te bedden in de organisatie, om verdere deskundigheid op te bouwen en om eerste ervaringen op te doen met praktijkcasussen.

Maatwerkvoorzieningen jeugd
We hebben met zorgaanbieders voor de lokale maatwerkdiensten jeugd nadere afsprake gemaakt over de uitvoering van de contracten. Het relatiemanagement is ingericht. Tegelijkertijd is de methodiek van prestatiedenken geïmplementeerd in de sociale wijkteams en zijn hierover afspraken gemaakt met partners. Ook de samenwerking met de toegang is versterkt. We hebben door de inzet van contactpersonen de verbinding met onder andere huisartsen en onderwijs versterkt. Met de gecertificeerde instellingen (Bureau Jeugdzorg en William Schrikker Groep) voeren we lokaal relatiemanagement. De ervaringen die we in 2018 hebben opgedaan met genoemde partners hebben we meegenomen in de inhoudelijke uitvraag die we voor 2019 hebben neergelegd bij de aanbieders van de lokale maatwerkdiensten Jeugd. Daarnaast hebben we stappen gezet in de aanpak jeugdoverlast en in het verbinden van het jeugddomein met het veiligheidsdomein.
We hebben in het kader van het actieprogramma Zorg voor de Jeugd een transformatieplan jeugdhulp Noord-Limburg opgesteld dat we in 2019 en 2020 uitvoeren. Regionaal hebben we ook gewerkt aan een nieuwe subsidieregeling voor de gecertificeerde instellingen en aan een evaluatie en herinrichting van de crisishulpverlening voor jeugd. Daarnaast hebben we deelgenomen aan het regionale leertraject inkoop, onderzoek naar jeugdhulpverlening in Noord-Limburg en een aandeel geleverd in reguliere regionale taken.

Maatschappelijke Opvang
Op basis van de uitgangspunten die zijn benoemd in de Regiovisie bijzondere doelgroepen 2017-2020 hebben wij in nauwe samenwerking met de regiogemeenten en de zorginstellingen in 2018 verder gewerkt aan de nieuwe aanpak maatschappelijke opvang Noord-Limburg. In 2018 zijn  Moveoo, het Zelfregiecentrum, het Leger des Heils, Rendiz en Vincent van Gogh gestart  met een kleinschalig opvangconcept waarin (dreigend) dakloze inwoners intensief worden begeleid om zo snel mogelijk weer een eigen dak boven hun hoofd te krijgen. Het opvangconcept is geïmplementeerd en draait, eerste resultaten zijn positief op basis van reacties van de doelgroep. Blijvend punt van aandacht is de beschikbaarheid van passend en betaalbare woningen om de doorstroom te kunnen realiseren. De zeven Noord-Limburgse gemeenten hebben in een samenwerkingsconvenant afspraken gemaakt over de onderlinge samenwerking en verantwoordelijkheden rondom deze nieuwe aanpak.
De toegang tot de maatschappelijke opvang is sinds 2018 gelegd bij het wijkteam+. Hiermee is de regie op de doelgroep voortaan lokaal georganiseerd en verbonden met de lokale sociale wijkteams. Hierdoor is een meer doorlopende lijn van hulpverlening georganiseerd.

Vrouwenopvang
Voor de regio Noord- en Midden-Limburg verzorgt de  Mutsaersstichting  de opvang voor slachtoffers van huiselijk geweld, de vrouwenopvang. We kopen hiervoor 18 bedden in, dit is exclusief plaatsen voor eventueel meekomende kinderen. In 2018 hebben 33 vrouwen en 32 kinderen gebruik gemaakt van dit aanbod. Van deze 33 vrouwen kwamen er 22 vrouwen uit de regio, 2 vrouwen kwamen uit Zuid-Limburg en 9 elders uit land. Landelijk is de afspraak gemaakt dat bij zogenaamde code-rood casussen, war de regionale opvang niet veilig is, altijd uitgeweken kan worden naar een andere regio.  De gemiddelde verblijfsduur was 140 dagen. Het streven is de opvang tot maximaal 3 maanden te beperken. Vanwege onvoldoende passende huisvesting lukt dit vaak niet.
Veilig Thuis
Veilig Thuis heeft in 2018 in totaal 5.291 meldingen en adviesvragen gekregen. Dit
betroffen 1.427  zaken uit Venlo. Van deze Venlose zaken zijn 109 zaken in onderzoek genomen vanwege de acuut onveilige situatie. Naast het aannemen en afhandelen van adviezen en meldingen heeft Veilig Thuis in nauwe samenwerking met het landelijke netwerk Veilig Thuis in 2018 veel tijd gestoken in de doorontwikkeling van de werkprocessen van Veilig Thuis. De resultaten hiervan zijn de ontwikkeling en implementatie van een nieuw triage-instrument,  het  vernieuwd informatieprotocol, en het vernieuwde handelingsprotocol. De nadrukkelijke wens voor uniform werken door de 26 Veilig thuis organisaties heeft hiermee gestalte gekregen.
 Ook de aanscherping van de wet meldcode per 1 januari 2019 en de veranderde rol van Veilig Thuis vanaf deze datum heeft veel voorbereidingen gekost.  Vanaf 2019 krijgt Veilig Thuis een nog grotere rol in de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling.